Dzięki specjalnym metodom wykańczania tkanin mamy niegniotące się spodnie, peleryny nieprzyjmujące wody, niewymagającą prasowania pościel. Produkowane są też tkaniny odporne na plamy, owady bądź pleśń. Ale takie udogodnienia mają ujemne strony. Formaldehyd i inne chemikalia stosowane do wykańczania tkanin mogą być szkodliwe.
Uprasowana raz na zawsze.
Tkanina przestaje się gnieść, jeśli podczas końcowej obróbki zostanie nasycona żywicami formaldehydowymi. Aldehyd mrówkowy, czyli formaldehyd, to związek mogący wykazywać działanie rakotwórcze. Żywice formaldehydowe, które rozkładają się pod wpływem ciepła ludzkiego ciała i potu, wywołują czasem reakcje alergiczne. Od lat 80 XX wieku naukowcy próbują modyfikować te związki, by uwalniały mniej aldehydu mrówkowego, lecz dotychczas nie osiągnęli tego celu.
Producenci nie muszą umieszczać na etykietach informacji o formaldehydzie. Można się jednak domyślać, że tkanina była poddana jego działaniu, jeśli określana jest jako niegniotąca się, niewymagająca prasowania, niekurcząca się, nieprzyjmująca wody lub łatwa do utrzymania. Większość tkanin poliestrowo – bawełnianych nasyca się formaldehydem, a pościel wykonana z takiego materiału pokrywa się jego grubą warstwą. Tkaniny zasłonowe są zazwyczaj tak wykańczane, by nie gniotły się i były odporne na grzyby. Kiedy na zasłony padnie światło słoneczne, zaczynają uwalniać formaldehyd.
Tkaniny ogniotrwałe.
Ubrania dla dzieci i dorosłych, fartuchy szpitalne, kombinezony robocze, materace i niektóre sprzęty domowe muszą odpowiadać standardom ogniotrwałości. Dawniej poddawano je obróbce środkami zmniejszającymi palność; okazało się jednak, że jednym z nich był podejrzewany o działanie rakotwórcze formaldehyd. Dziś środki te odpowiadają normom toksykologicznym ustanowionym dla dziecięcej bielizny nocnej. Jednocześnie wiele takich ubrań szyje się dziś z ogniotrwałych tkanin syntetycznych ,np. Nylonu, poliesteru oraz akrylu.
Jak zmniejszyć ryzyko.
Zamiast kupować tkaniny wykańczane chemicznie, można wybierać bawełnę, jedwab, len, sztuczny jedwab, wełnę, puch, kapok lub mieszanki naturalnych włókien niepoddawanych obróbce chemicznej. Gdy nadejdzie czas wymiany starego materaca, wybierzmy taki, który jest wykonany z bawełny lub zamówmy materac z naturalnych włókien niepoddanych obróbce chemicznej. Nośmy ubrania wykonane z naturalnych tkanin, takich jak jedwab lub wełna, które są ognioodporne.
Aby zmniejszyć ilość formaldehydu zawartego w niegniotących się tkaninach, należy je uprać przed użyciem. Jeśli w domu jest wiele wykańczanych chemicznie tkanin, trzeba często i gruntownie wietrzyć pomieszczenia i chronić je przed wilgocią. Przed powieszeniem niegniotących się zasłon warto przewietrzyć je na zewnątrz. Jeszcze lepiej kupić zasłony z niewykańczanych chemicznie tkanin: bawełny, brezentu, lnu lub ich mieszanek. Szybciej się zużyją, ale za to mniej nas narażą na szkodliwe działanie chemikaliów. Można też zastąpić zasłony drewnianymi, bambusowymi lub metalowymi żaluzjami.
